English
यजुर्वेद - अध्याय 19/ मन्त्र 17
ऋषिः - हैमवर्चिर्ऋषिः
देवता - यज्ञो देवता
छन्दः - अनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
6
वेद्या॒ वेदिः॒ समा॑प्यते ब॒र्हिषा॑ ब॒र्हिरि॑न्द्रि॒यम्। यूपे॑न॒ यूप॑ऽआप्यते॒ प्रणी॑तोऽअ॒ग्निर॒ग्निना॑॥१७॥
स्वर सहित पद पाठवेद्या॑। वेदिः॑। सम्। आ॒प्य॒ते॒। ब॒र्हिषा॑। ब॒र्हिः। इ॒न्द्रि॒यम्। यूपे॑न। यूपः॑। आ॒प्य॒ते॒। प्रणी॑तः। प्रनी॑त इति॒ प्रऽनी॑तः। अ॒ग्निः। अ॒ग्निना॑ ॥१७ ॥
स्वर रहित मन्त्र
वेद्या वेदिः समाप्यते बर्हिषा बर्हिरिन्द्रियम् । यूपेन यूपऽआप्यते प्रणीतोऽअग्निरग्निना ॥
स्वर रहित पद पाठ
वेद्या। वेदिः। सम्। आप्यते। बर्हिषा। बर्हिः। इन्द्रियम्। यूपेन। यूपः। आप्यते। प्रणीतः। प्रनीत इति प्रऽनीतः। अग्निः। अग्निना॥१७॥
विषय - कोणाची कर्में पूर्ण होतात, याविषयी -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, ज्याप्रमाणे विद्वान लोक (वेद्या) यज्ञाच्या सामग्रीद्वारे (वेदिः) यज्ञवेदी (सजवितात जाते) आणि (बर्हिषा) मोठ्या परिश्रमाने वा कौशल्याने (बर्हिः) श्रेष्ठ (इन्द्रियम्) सम्पत्ती (समाप्यते) प्राप्त करतात, (त्याप्रमाणे तुम्हीदेखील करा) तसेच ज्याप्रमाणे (यूपेन) सम्मिलित प्रयत्नाने वा स्वतंत्रपणे केलेल्या वैयक्तिक प्रयत्नाने (यूपः) उद्दिष्ट वा प्रकाश प्राप्त केला जातो आणि (अग्निना) विद्युत आदी अग्नीद्वारा (प्रणीतः) चांगल्या प्रकारे सम्मिलित (अग्निः) अग्नी (आप्यते) प्राप्त केला जातो (विद्युतेद्वारे) ऊर्जा प्राप्त केली जाते) त्याप्रमाणे तुम्ही लोकदेखील साधनांनी साधने मिळवून, सर्वजण सम्मिलित प्रयत्न करून सुख प्राप्त करा ॥17॥
भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. जे लोक उत्कृष्ट साधनांद्वारे इच्छित कार्य पूर्ण करण्यासाठी पुरूषार्थ करतात, तेच स्वीकृत कार्यात यशस्वी होतात ॥17॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal