English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 12
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
मन्त्र चुनें
यजुर्वेद - अध्याय 12/ मन्त्र 45
ऋषिः - सोमाहुतिर्ऋषिः
देवता - पितरो देवताः
छन्दः - निचृदार्षी त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
2
अपे॑त॒ वीत॒ वि च॑ सर्प॒तातो॒ येऽत्र॒ स्थ पु॑रा॒णा ये च॒ नूत॑नाः। अदा॑द्य॒मोऽव॒सानं॑ पृथि॒व्याऽअक्र॑न्नि॒मं पि॒तरो॑ लो॒कम॑स्मै॥४५॥
स्वर सहित पद पाठअप॑। इ॒त॒। वि। इ॒त॒। वि। च॒। स॒र्प॒त॒। अतः॑। ये। अत्र॑। स्थ। पु॒रा॒णाः। ये। च॒। नूत॑नाः। अदा॑त्। य॒मः। अ॒व॒सान॒मित्य॑व॒ऽसान॑म्। पृ॒थि॒व्याः। अक्र॑न्। इ॒मम्। पि॒तरः॑। लो॒कम्। अ॒स्मै॒ ॥४५ ॥
स्वर रहित मन्त्र
अपेत वीत वि च सर्पतातो ये त्र स्थ पुराणा ये च नूतनाः । अदाद्यमो वसानम्पृथिव्या अक्रन्निमम्पितरो लोकमस्मै ॥
स्वर रहित पद पाठ
अप। इत। वि। इत। वि। च। सर्पत। अतः। ये। अत्र। स्थ। पुराणाः। ये। च। नूतनाः। अदात्। यमः। अवसानमित्यवऽसानम्। पृथिव्याः। अक्रन्। इमम्। पितरः। लोकम्। अस्मै॥४५॥
विषय - संतान, माता, पिता, या सर्वांनी आपसात कोणते कर्म वा व्यवहार करावेत, याविषयी -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे विद्वज्जन हो, (ये) जे (अत्र) याकाळी (पृथिव्या:) भूमीवर विद्यमान (पुराणा:) पुरातन (जुने व अनुभवी अध्यापक वा उपदेशक आहेत) (च) आणि (ये) जे (नूतना:) वर्तमानकाळी विद्याभ्यास करणारे (संशोधक व जिज्ञासू) (पितर:) म्हणजे पिता, अध्ययन-अध्यापन करणारे, उपदेशक आणि परीक्षक (स्थ) आहेत, (ते) त्यांनी (अस्मै) या सत्यसंकल्पी मनुष्यासाठी (इमम्) या (लोकम्) वैदिकज्ञान रुपी लोकाला (अक्रन्) मुक्त करावे (या जिज्ञासू मुनुष्यास वैदिक ज्ञान शिकावे) तसेच ते उपदेशक आणि (यम:) परीक्षक (अवसानम्‌) तुम्हांस ते ज्ञान शिकण्याचा अधिकार (अदात्) देवो. तुम्ही (अत:) अधर्माचरणापासून (अयेत) दूर रहा आणि धर्माचा (वीत) विशेषरुपेण स्वीकार करा तसेच याच (अध्ययन श्रवण, ज्ञानग्रहण रुप मार्गावर) विसर्पत) विशेषरुपेण चालत रहा ॥45॥
भावार्थ - भावार्थ - आई-वडीलांचा हाच परम धर्म आहे की त्यांनी आपल्या संतानास उत्तम विद्या व सुशिक्षा द्यावी वा देण्याची व्यवस्था करावी जे अधर्मापासून दूर असून धर्माशी संयुक्त आहेत, तसेच परोपकार-कार्यात रुची असणारे वृद्ध वा तरूण लोक आहेत, त्यांनी नित्य सत्योपदेशाद्वारे अविद्येचे निवारण आणि विद्येची वृद्धी करावी आणि या मार्गाने कृतकृत्थ व्हावे ॥45॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
Shri Virendra Agarwal
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal